ਹੁੱਲੇ-ਹੁਲਾਰੇ

 ਹੁੱਲੇ-ਹੁਲਾਰੇ ਇਸਤਰੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਕਰਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਹਰਮਨ ਪਿਆਰਾ ਲੋਕ-ਨਾਚ ਹੈ । ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਲਹਿੰਦੇ ਅਤੇ ਚੜ੍ਹਦੇ ਪੰਜਾਬਾਂ ਦੀਆਂ ਇਸਤਰੀਆਂ ਦਾ ਨਾਚ ਹੈ । ਇਹ ਨਾਚ ਹਿੰਦੂ, ਮੁਸਲਿਮ, ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਵੀ  ਅਨੇਕਾਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਧਰਮਾਂ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਪ੍ਰਿਅ ਹੈ । ਇਸ ਲੋਕ-ਨਾਚ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀਆ ਵੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਲੋਕ ਦੰਦ-ਕਥਾਵਾਂ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹਨ । ਪੁਰਾਤਨ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪੂਰਵ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਹੁੱਲੇ-ਹੁਲਾਰੇ ਨਾਚ ਨੂੰ ਹਲੀਸਨ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਕਈ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਨੇ ਇਸ ਲੋਕ-ਨਾਚ ਨੂੰ ਦੇਵ-ਦਾਸੀਆਂ ਦੀ ਨਾਚ-ਪ੍ਰਥਾ ਨਾਲ ਵੀ ਜੋੜ ਕੇ ਵਰਨਣ ਕੀਤਾ ਹੈ । ਨੱਚਣ ਵਾਲੀਆਂ  ਇਸਤਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਇੱਕ ਨੱਚ ਕੇ ਆਪਣੀਆਂ ਆਦਾਵਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੀ ਹੋਈ ਗੀਤ ਦੀ ਹਰ ਪਹਿਲੀ  ਤੁਕ ਦਾ ਗਾਉਂਦੀ ਹੋਈ ਉਚਾਰਣ ਕਰਦੀ ਹੈ , ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸ ਦੁਆਲੇ ਘੇਰਾ ਬਣਾ ਕੇ ਬੈਠੀਆਂ ਬਾਕੀ ਸਾਥਣਾ ਉੱਚੀ- ਉੱਚੀ ਇੱਕ ਖ਼ਾਸ ਸੁਰ ਅਤੇ ਲੈਅ ਵਿੱਚ ‘ਹੁੱਲੇ-ਹੁੱਲੇ’ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਗਾ ਕੇ ਉਚਾਰਣ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ । ਹੁੱਲੇ-ਹੁਲਾਰੇ ਨਾਚ ਕਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਮੁਦਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਨਾਚ ਹੈ । ਨਾਚ ਕਰਨ ਸਮੇਂ ਇਸਤਰੀ ਆਪਣੀ ਬਾਹਵਾਂ ਦੇ ਹੁਲਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਪਤਲੇ ਲੱਕ ਨੂੰ ਮਟਕਾਉਂਦੀ ਹੋਈ ਦੇਖਣ ਵਾਲ਼ਿਆਂ ਦਾ ਮਨ ਮੋਹ ਲੈਂਦੀ ਹੈ । ਉਹ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਠੁਮਕਿਆਂ ਨਾਲ ਝਾਂਜਰਾਂ ਛਣਕਾਉਂਦੀ ਹੋਈ ਤਾੜੀਆਂ ਮਾਰ-ਮਾਰ ਕੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਘੁੰਮਦੀ ਹੈ । ਇਸ ਤਰਾਂ ਨਾਚ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇਸਤਰੀ ਹੁੱਲੇ-ਹੁਲਾਰੇ ਦਾ ਪਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ।

                                                                    ਹੁੱਲੇ-ਹੁਲਾਰੇ ਦੇ ਗੀਤ :

 

                                                             ਹੁੱਲੇ-ਹੁਲਾਰੇ, ਲੋਕ ਗੰਗਾ ਚੱਲੇ ਹੁੱਲੇ

                                                                 ਸੱਸ ਤੇ ਸਹੁਰਾ ਚੱਲੇ ਹੁੱਲੇ

                                                                 ਜੇਠ ਜੇਠਾਣੀ ਚੱਲੇ ਹੁੱਲੇ

                                                               ਦਿਉਰ ਜਠਾਣੀ ਚੱਲੇ ਹੁੱਲੇ

                                                                ਵਹੁਟੀ ਗੱਭਰੂ ਚੱਲੇ ਹੁੱਲੇ

                                                              ਸੌਂਕਣ ਨਾਲ ਲੈ ਚੱਲੇ ਹੁੱਲੇ

                                                               ਮੈਂ ਕੱਲੀ ਛੱਡ ਚੱਲੇ ਹੁੱਲੇ

                                                              ਗੱਡੀ ਚੜ੍ਹ ਗਏ ਸਾਰੇ ਹੁੱਲੇ

                                                               ਮੈਂ ਸੀ ਝਾਈ ਲੀਤੀ ਹੁੱਲੇ

                                                               ਮੈਂ ਸੀ ਚੰਗੀ ਕੀਤੀ ਹੁੱਲੇ

                                                               ਅੱਗੇ ਸੱਸ ਨਹਾਵੇ ਹੁੱਲੇ

                                                               ਅੱਗੇ ਸਹੁਰਾ ਨ੍ਹਾਵੇ ਹੁੱਲੇ

                                                               ਜੇਠ ਜੇਠਾਣੀ ਨ੍ਹਾਵੇ ਹੁੱਲੇ

                                                             ਦਿਉਰ ਦਰਾਣੀ ਨ੍ਹਾਵੇ ਹੁੱਲੇ

                                                               ਵਹੁਟੀ ਗੱਭਰੂ ਨ੍ਹਾਵੇ ਹੁੱਲੇ

                                                               ਮੈਂ ਵੀ ਚੰਗੀ ਕੀਤੀ ਹੁੱਲੇ

                                                             ਗੁੱਤਾਂ ਸੀ ਫੜ ਲੀਤੀ ਹੁੱਲੇ

                                                             ਸੌਂਕਣ ਰੋੜ੍ਹ ਲੀਤੀ ਹੁਲੇ

                                                         ਮੈਨੂੰ ਦਿਓ ਵਧਾਈਆਂ ਜੀ ਹੁੱਲੇ

                                                          ਕਿ ਸੌਂਕਣ ਰੋੜ੍ਹ ਆਈਆਂ ਜੀ

                                                           ਮੈਨੂੰ ਦਿਓ ਵਧਾਈਆਂ ਜੀ

                                                            ਮੈਨੂੰ ਦਿਓ ..................