ਮਿਆਂਮਾਰ, 28 ਮਾਰਚ 2025 : ਅੱਜ ਮਿਆਂਮਾਰ, ਬੈਂਕਾਕ, ਪੂਰਬੀ ਭਾਰਤ, ਚੀਨ ਸਮੇਤ ਲਗਪਗ ਪੰਜ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿਚ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਹਲਕੇ ਅਤੇ ਭਿਆਨਕ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਲੋਕ ਬਚਾਅ ਲਈ ਇਧਰ-ਉਧਰ ਭੱਜਦੇ ਵੇਖੇ ਗਏ। ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਭੂਚਾਲ ਕਾਰਨ 23 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਮਰਨ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਅਨੁਸਾਰ, ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ 7.2 ਮਾਪੀ ਗਈ। ਇਕੱਲੇ ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿਚ ਭੂਚਾਲ ਕਾਰਨ 20 ਮੌਤਾਂ ਹੋਣ, ਪੁਲ ਢਹਿਣ ਅਤੇ ਕਈ ਬਹੁ-ਮੰਜ਼ਿਲਾ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦੇ ਮਲੀਆਮੇੋਟ ਹੋਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤ ਆਉਣ ’ਤੇ ਭਾਰਤ ਨੇ ਪੀੜਤਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਹੈਲਪਲਾਈਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਜਦਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਸੀਸਮੋਲੋਜੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿਚ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ ਸਨ। ਭੂਚਾਲ ਕਾਰਨ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਹਾਲਾਤ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਮਿਆਂਮਾਰ ਨੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦਾ ਵੀ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਤੇਜ਼ ਝਟਕਿਆਂ ਕਾਰਨ ਬੈਂਕਾਕ ਅਤੇ ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚ ਵੱਡੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਕਿਸ਼ਤੀਆਂ ਵਾਂਗ ਹਿੱਲਣ ਲੱਗ ਪਈਆਂ। ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕਿਆਂ ਕਾਰਨ ਬੱਚੇ, ਔਰਤਾਂ ਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਵਿਚ ਵਧੇਰੇ ਡਰ ਫੈਲ ਗਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆ ਗਏ ਜਦਕਿ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵੀ ਖੌਫ਼ ਵਿਚ ਬਾਹਰ ਭੱਜੇ। ਇਹ ਭੂਚਾਲ ਇੰਨੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਸਨ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਝਟਕੇ ਥਾਈਲੈਂਡ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬੈਂਕਾਕ ਵਿਚ ਵੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿਚ ਇਕ ਵੀਡੀਓ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਹੋਈ ਹੈ। ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ ਵਿਚ, ਲੋਕ ਚੀਕਾਂ ਮਾਰਦੇ ਅਤੇ ਚੀਕਦੇ ਹੋਏ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਭੱਜ ਰਹੇ ਹਨ।ਇਹ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਭੂਚਾਲ ਕਾਰਨ ਬੈਂਕਾਕ ਵਿਚ ਇਕ ਗਗਨਚੁੰਬੀ ਇਮਾਰਤ ਢਹਿ ਗਈ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜਿਸ ਇਮਾਰਤ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ, ਉਹ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕਿਆਂ ਨੂੰ ਸਹਿਣ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੀ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭੂਚਾਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਈ ਹੋਰ ਵੀਡੀਓ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਭੂਚਾਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀ ਦਹਿਸ਼ਤ ਦੇਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਤੱਟ 'ਤੇ ਸਾਗਾਇੰਗ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸੀ। ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਰਵੇਖਣ ਅਤੇ ਜਰਮਨੀ ਦੇ GFZ ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭੂਚਾਲ 10 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (6.2 ਮੀਲ) ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ 'ਤੇ ਆਇਆ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਤੇਜ਼ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਧਰਤੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸੱਤ ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਪਲੇਟਾਂ ਹਨ। ਇਹ ਪਲੇਟਾਂ ਲਗਾਤਾਰ ਘੁੰਮਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਪਲੇਟਾਂ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਟਕਰਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਰਗੜਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਇਕ ਦੂਜੇ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਇਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਦੂਰ ਚਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਜ਼ਮੀਨ ਹਿੱਲਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਭੂਚਾਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭੂਚਾਲਾਂ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਲਈ ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਿਸਨੂੰ ਰਿਕਟਰ ਮੈਗਨੀਟਿਊਡ ਸਕੇਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰਿਕਟਰ ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਪੈਮਾਨਾ 1 ਤੋਂ 9 ਤੱਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਇਸਦੇ ਕੇਂਦਰ ਭਾਵ ਭੂਚਾਲ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਮਾਪੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਯਾਨੀ, ਉਸ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀ ਊਰਜਾ ਨੂੰ ਇਸ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ ਮਾਪਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 1 ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਘੱਟ ਤੀਬਰਤਾ ਵਾਲੀ ਊਰਜਾ ਛੱਡੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। 9 ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ। ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਡਰਾਉਣੀ ਅਤੇ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਲਹਿਰ। ਉਹ ਦੂਰ ਜਾਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ ਤੀਬਰਤਾ 7 ਹੈ ਤਾਂ 40 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿਚ ਇਕ ਤੇਜ਼ ਭੂਚਾਲ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਤੇਜ਼ ਝਟਕਿਆਂ ਕਾਰਨ ਬੈਂਕਾਕ ਅਤੇ ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਕਿਸ਼ਤੀਆਂ ਵਾਂਗ ਹਿੱਲਣ ਲੱਗ ਪਈਆਂ।
